‘De oorzaken kunnen zowel fysiek als psychisch van aard zijn.’
Burn-out en bijnieruitputting: wat is het verschil?
Burn-out-klachten lijken de laatste jaren steeds vaker voor te komen, maar minder bekend is de bijnieruitputting, qua symptomen een vergelijkbaar ‘stresssyndroom’. Vooral vermoeidheid is een belangrijke aanwijzing. De oorzaak is meestal een chronische blootstelling aan stress: bijvoorbeeld door ziekte, een veeleisende baan, een ingrijpende gebeurtenis of redenen die niet direct duidelijk zijn. Je hoeft het gelukkig niet alleen te doen. Leefstijlgeneeskunde ondersteunt je daar graag bij. Vraag ons om gericht advies.
Meer over de bijnieruitputting
Wat zijn bijnieren?
De bijnieren liggen bovenop de nieren en helpen het lichaam om dagelijkse stress te reguleren. Je zou ze ook ‘stressklieren’ kunnen noemen. De bijnier bestaat uit twee hormoonklieren: de bijnierschors aan de buitenkant en het bijniermerg in het centrum van de bijnier. De bijniermergcellen produceren de twee hormonen adrenaline en noradrenaline. Deze hormonen worden aan het bloed afgegeven wanneer er sprake is van acute stress.
Wat doet de bijnierschors?
De bijnierschors is verantwoordelijk voor de afgifte van verschillende hormonen zoals aldosteron, cortisol, DHEA en sekshormonen. Aldosteron is essentieel voor het behoud van natrium in de nieren, speekselklieren, zweetklieren en dikke darm. [Cortisol beschermt cellen tegen de gevolgen van te veel insuline, reguleert het natrium- en kaliumniveau, werkt ontstekingsremmend en normaliseert bloedsuikerwaarden. Daarnaast heeft cortisol invloed op de hersenen, gedachten, herinneringen, prikkelbaarheid en focus. De hersenen reguleren cortisol en spelen de rol van ‘bemiddelaar’ tussen externe en interne situaties, om zo de balans in het lichaam te bewaken. Allerlei stressfactoren kunnen van invloed zijn op jouw cortisol. Meer stress betekent een hogere productie van cortisol. Bij bijnieruitputting kan de extra cortisol niet geproduceerd worden en kun je niet goed reageren op een bepaalde situatie. Hoe groter het verschil tussen het stressniveau en het gebrek aan cortisol (die dus zorgt dat je lichaam de situatie goed aan kan), hoe groter de consequenties zijn.
Bijnieruitputting
Wanneer de hoeveelheid stress voor het lichaam te groot is om allemaal te verwerken, raken de bijnieren ‘overwerkt’. Uiteindelijk kan dit zorgen voor bijnieruitputting. Doordat het lichaam veel dingen als stress ervaart, is er vaak sprake van een combinatie van meerdere stressfactoren. Denk aan gebrek aan slaap, teveel inspanning, roken, gebruik van medicatie, werkloosheid, financiële stress, gifstoffen uit het milieu, benoem het maar. Doordat dit vaak ‘alledaagse’ dingen lijken, wordt er nauwelijks naar deze combinatie gekeken en is het tot op de dag van vandaag amper bespreekbaar met een huisarts.
Soorten stress
We kennen verschillende soorten stress. Bijvoorbeeld die van een drukke baan, een veeleisend huishouden, maar ook angst door een bedreigende situatie. Een gapende wond die slecht heelt, is bijvoorbeeld ook stressvol voor het lichaam, net zoals het gebruik van medicatie of het erg koud hebben. Bevallingen, operaties en examens zijn andere zware aanslagen op je lichaam. Je veerkracht, energie en doorzettingsvermogen hangen allemaal af van het goed functioneren van de bijnieren. Mensen met bijnieruitputting kunnen milde stress vaak wel aan, maar bezwijken onder hevige stress.
Wat is Adrenaline?
Adrenaline bereid je lichaam voor op een vecht- of vluchtreactie. Door adrenaline wordt opgeslagen glycogeen omgezet in glucose. De bloedsuikerspiegel stijg dan, de hartfrequentie en bloeddruk stijgen ook en sluitspieren kunnen verslappen. De uitdrukking ‘het in je broek doen van angst’ is niet voor niets ontstaan. Je ziet dat het lichaam zich echt klaar maakt voor een grote aanval of belasting.
Wat is Noradrenaline?
Noradrenaline is een organische chemische stof die in de hersenen en het lichaam functioneert als zowel een hormoon als een neurotransmitter. Noradrenaline wordt in mindere mate geproduceerd, maar de effecten zijn vergelijkbaar met adrenaline. Het is betrokken bij stress en in deze situatie werkt het samen met cortisol uit de bijnierschors. Het grootste probleem bij een bijnieruitputting ligt in de bijnierschors en de regulering van het cortisol.
Wat te doen?
Herken je de volgende klachten?
- Altijd een moe gevoel ondanks de hoeveelheid slaap.
- Moeilijk wakker kunnen worden en niet willen opstaan.
- Veel trek in zoute dingen.
- Bij hypoglykemie veel zin in zoet.
- Alles kost veel energie, zelfs leuke dingen.
- Dagelijkse dingen die vroeger vanzelf gingen, kosten nu moeite.
- Een laag libido.
- Snel boos en uit balans (je schrikt soms van je eigen reactie).
- Herstel na ziekte duurt langer dan normaal.
- Wanneer je snel opstaat, voel je je duizelig.
- Je ziet de leuke dingen in het leven niet meer zo goed.
- Je voelt je vaak depressief.
- Vrouwen hebben last van vervelende of verstoorde menstruatie.
- Geheugen gaat achteruit, maar ook de concentratie wordt minder.
- ‘s Morgens tot 10.00 uur gaat het zeer moeizaam.
- Als je eet gaat het redelijk tot 15.00 uur, daarna krijg je een mega dip.
Vaker ‘ja’ dan ‘nee’? Dan ben je zeker gebaat bij leefstijlgeneeskunde. Maak een afspraak!
Algemene tips
- Pas je leefstijl aan.
- Eet volwaardige en gezonde voeding.
- Leer eens om wat vaker ‘nee’ te zeggen is erg belangrijk, denk aan jezelf!
- Probeer dagelijks wat ontspanning te vinden.
- Plan voldoende tijd voor jezelf in.
Andere veelvoorkomende aandoeningen
Niet herkenbaar, maar wel last van andere klachten? Ook dan ben je bij ons meer dan welkom.Lifemedic bekijkt altijd per persoon wat het lichaam nodig heeft om zo optimaal mogelijk te presteren.
loosheid
klachten
afvallen
terol
